اقتصاد مقاومتی و اقتصاد شهری

اقتصاد مقاومتی و اقتصاد شهری

یادداشتی به قلم  آقای صادقی مسئول پایگاه کشاورزی

دشمن در طول چند دهه ی اخیر، تمام ابزار های مبارزه با تفکر جمهوری اسلامی را امتحان کرده است ، اما همیشه ابزاری که مورد استفاده قرار می داده است ابزار اقتصادی بوده است که امروزه تبدیل به آخرین و موثر ترین ابزار دشمن شده است و این دلیلی جز ضعف اقتصاد و ناکار امدی اقتصاد ایران ندارد زیرا اقتصاد ایران تا حدود ۸۰ % وابسته به نفت است و همیشه با تحریم ها و اعمال فشار ها تحت تاثیر قرار می گیرد .

اصطلاح اقتصاد مقاومتی پس از تشدید تحریم های یک جانبه و غیر انسانی علیه ایران در سال های اخیر ، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ و ترویج شد و اهداف ان استفاده از توان داخلی و مقاومت در مقابل تحریم ها با ایجاد کمترین صدمات به اجتماع و مانع از بحران است .

اقتصاد مقاومتی به معنی تشخیص حوزه های فشار و متعاقبا تلاش برای کنترل و بی اثر کردن آن تاثیر ها می باشد و در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشار هایی به فرصت است . ( مقام معظم رهبری )

طبق نظر دولت مردان ایران در تعریف اقتصاد مقاومتی ، ضرورت مقاومت برای بررسی فشار ها و عبور از سختی ها برای رسیدن به نقاط مثبت مالی نیاز است . ( مقام معظم رهبری )

دشمن در طول چند دهه ی اخیر، تمام ابزار های مبارزه با تفکر جمهوری اسلامی را امتحان کرده است ، اما همیشه ابزاری که مورد استفاده قرار می داده است ابزار اقتصادی بوده است که امروزه تبدیل به آخرین و موثر ترین ابزار دشمن شده است و این دلیلی جز ضعف اقتصاد و ناکار امدی اقتصاد ایران ندارد زیرا اقتصاد ایران تا حدود ۸۰ % وابسته به نفت است و همیشه با تحریم ها و اعمال فشار ها تحت تاثیر قرار می گیرد .

وابستگی به درآمد های حاصل از اقتصاد تک محصولی همیشه ابزاری برای سو استفاده دشمن بوده و هست .

از ویژگی های زیان بار اقتصاد تک محصولی و صادرات نفت خام می توان به شکاف طبقاتی ، فساد اقتصادی و اداری ، عدم شایسته سالاری علمی ، ضعف نظام بانکداری ، بروکراسی عریض و طویل دولتی ، فضای کسب و کار و بیکاری تحصیل کرده ها ، وجود سرمایه های سرگردان که ناشی از دستوری بودن نرخ ارز و نرخ بهره می توان اشاره کرد .

در ساختن شاخص برای اقتصاد مقاومتی باید رفع این مشکلات مبنا و اساس قرار گیرد .

اقتصاد مقاومتی به دنبال پیش بینی مشکلات این چنینی و ارائه ی راه حل های لازم است . اقتصاد مقاومتی را به چهارگونه زیر می توان تقسیم کرد :

۱ . اقتصاد مقاومتی

۲. اقتصاد ترمیمی

۳ . اقتصاد دفاعی

۴ . اقتصاد الگو

اقتصاد مقاومتی به معنای ریاضت اقتصادی نیست ، بلکه مفهوم شکوفایی اقتصاد و رفع مشکلات موجود در زیر بخش های اقتصاد برای جلوگیری از امتیاز دهی به دشمنان و بهبود سطح رفاه عموم مردم است .

اقتصاد مقاومتی لازم است در زیر بخش های اقتصادی وارد شود به خصوص در بخش کالا های استراتژیک وارداتی و صادراتی مانند : بخش استراتژیک کشاورزی ، دارو و..........

حوزه ی فعالیت اقتصاد مقاومتی را می توان به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم بندی کرد ، زیرا هر قدر که اقتصاد ایران در خارج نیاز به اقتصاد مقاومتی دارد ، در داخل نیاز به مقابله با رانت خواران و مفاسد اقتصادی و سیاسی دارد .

مطمئنا خواستگاه اقتصاد اسلامی نیز قلب انسان هاست و زمانی اقتصاد اسلامی در جامعه جاری می شود که ابتدا مسئولین و مدیران ارشد در باطن خویش اقتصاد اسلامی را بپذیرد و این تفکر را در عمل به بخش های مختلف جامعه القا کنند .

این روش اقتصادی از نظر تعریف با اقتصاد دریافتی تفاوت دارد . اقتصاد مقاومتی به صورت کلی باعث به وجود آمدن استقلال اقتصادی می شود و اقتصاد استقلالی باعث عدم تزلزل در برابر تحریم های یکجانبه می شود و در واقع توسعه اقتصادی ، شکوفایی و پویایی اقتصادی را به همراه دارد.

اقتصاد مقاومتی چیست :

امروزه جمهوری اسلامی ایران در حوزه های اقتصادی خود با مسائل یا مفاهیمی مواجه است که تا کنون چه در عرصه ی نظر و در کتاب های درسی و چه در عرصه ی عمل و تجارب بشری مشابه و ما به ازای واقعی نداشته است . بنابراین خود انقلاب اسلامی مکلف به نوآوری و ابتکار و نظریه پردازی و الگو سازی در این عرصه های جدید اقتصادی است . یکی از این مفاهیم ، اقتصاد مقاومتی است و چگونگی واکنش به آن هم امری بدیهی است . ابتدا لازم است که یک تبین وتعریف علمی از اقتصاد مقاومتی ارائه می شود .

مروری بر عناصر اصلی در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی :

سبک زندگی اقتصادی جهادی
اهمیت فرهنگ سازی اقتصادی / اصلاح نظام آموزشی
پیشگامی دولت در بستر سازی
رصد و دیده بانی فضای اقتصادی داخلی و بین المللی
استفاده از همه ی ظرفیت های دولتی و مردمی
حمایت از تولید ملی و فعالان اقتصادی
تحقق اقتصاد مردمی
اصلاح نظام تبلیغاتی
گرایش کارافرینانه و خلاقانه
نقش شرکت های دانش بنیان در اقتصاد مقاومتی
در این راستا پیشنهاد می گردد راهکار هایی در این خصوص در سازمان شهرداری در نظر گرفته شود :

تسهیل و شفاف سازی در زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی در رابطه با وظایفی که بر عهده شهرداری هاست ، به مانند ایجاد توسعه پارک ها و فضای سبز که نیازمند کسب موارد قانونی جهت اجازه شهرداری جهت واگذاری این امور طبق روش شفاف و روشن به سرمایه گذاران است . با کاهش هزینه های شهرداری مشارکت بخش خصوصی را دراداره شهر توسعه داده و باعث می شود تا خدمات با کیفیت و سرعت بالاتری به شهروندان ارائه شود .
سرمایه گذاری در بخش های استراتژیک به دلیل اینکه شهرداری همیشه بودجه ای دائمی دارد و با صرف قسمتی از این درآمد در بخش های استراتژیک می تواند به نوبه خود قسمتی از نیاز های کشور را برطرف کند مثل بخش استراتزیک کشاورزی
احداث شهرک های صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی کشور در داخل حریم شهرهایی که به کشورهای منطقه دسترسی دارند جهت کارافرینی ، ایجاد اشتغال ، توسعه اقتصادی بر پایه صادرات به کشور های منطقه و افزایش درآمد پایدار شهرداری ها لازم می نماید . این امر مستلزم وجود زیر ساخت های لازم برای دسترسی به کشور های همجوار است .
سرمایه گذاری در زمینه های ارائه خدمات درمانی که هم اکنون یکی از مزیت های جغرافیایی شهرداری نسبت به پراکندگی جغرافیایی آن ها و با توجه به سنگین بودن هزینه های درمان و ضعیف بودن مردم در پرداخت هزینه های درمانی
ایجاد شهر الکترونیک برای کلانشهر ها و شهر های مراکز استان ها گامی بزرگ برای کاستن از هزینه های شهرداری ها و همچنین هزینه های حمل و نقل و افزایش کیفیت خدمات شهرداری هاست .
الزام قانونی در این مورد می تواند باعث تشریح و قدرتمند کردن مدیریت پایدار شهرهای کشور گردد .

حفظ درآمد پایدار و مدیریت هزینه های شهرداری نیازمند شهروندان مسئول است . شهروندانی که درآمد های قانونی شهرداری را تامین می کنند و در استفاده از فضا ها و خدمات شهر به صورت مسئولیت پذیر عمل می کنند . این فرهنگ سازی نیازمند همکاری های نزدیک بین رسانه ملی و نهاد های مختلف و مراکز دانشگاهی به صورت گسترده است . ایجاد الزامات قانونی برای روند پایدار برای تربیت شهروند مسئول و مدیران پاسخگو می تواند به بسیاری از مشکلات اقتصادی – فرهنگی جامعه پاسخگو باشد .

انچه که از روایات و آیات استنتاج می شود این است که اقتصاد در مفهوم اندیشه اسلامی یک مفهوم و یک مقوله توازنی ، هم در مقوله مادی و هم معشیت است . در تفکر اسلامی هر تلاشی برای ایجاد توازن در معیشت امری اقتصادی محسوب می شود . این توازن ، قلمروهای مختلفی دارد ما در دنیایی زندگی می کنیم که مبادله در ان وجود دارد و در این مبادله هزینه ، منافع و درآمد وجود ندارد ، از این رو در تفکر اسلامی اقتصاد برابر است با توازن در زندگی و معیشت ، اقتصاد از این حیث نوعی بی نیازی است ، یعنی می بایست به کمک توازن ها نیاز ها را رفع کنیم .

منظور از اقتصاد واقعی یک اقتصاد مقاومتی فعال و پویاست نه یک اقتصاد منفعل و بسته ، چنانکه مقاومت برای دفع موانع پیشرفت و کوشش در مسیر مهم حرکت و پیشرفت تعریف می شود .

اقتصاد مقاومتی باید الهام گرفته از نظام فرهنگی اسلامی و مبتنی بر فرهنگ دینی باشد . توجه ویژه به توان و قدرت و استعداد و ظرفیت ملت در این موضوع ضروری است .

اقتصاد مقاومتی نیازمند مقاومت مدبرانه است .

مفهوم اقتصاد مقاومتی و تفاوت آن با ریاضت اقتصادی :

اقتصاد مقاومتی یعنی تشخیص حوزه های فشار یا در شرایط کنونی تحریم و در پی آن تلاش برای کنترل و بی اثر کردن و در شرایط آرمانی تبدیل چنین فشارهایی به فرصت که به طور قطع با ورود و مشارکت همگانی و اعمال مدیریت های عقلایی و مدبرانه پیش شرط و اندام چنین موضوعی است .

اقتصاد مقاومتی کاهش وابستگی ها و تاکید روی مزیت های تولید داخل و تلاش برای خود اتکایی است .

نتیجه گیری

با توضیحات به این موضوع پی می بریم که با تدبیر و مدیریت درست و جهادی و سرمایه گذاری در بخش های استراتژیک با استفاده از سرمایه های پایدار سازمان های پویا و بزرگ مثل شهرداری ها می توان در زمینه اقتصاد مقاومتی پیشرفت های لازم را داشت و نمونه ای از اقتصاد مقاومتی و بدون اتکا به اقتصاد تک محصولی را پیاده سازی کرد . برای مثال اگر شهرداری ها از شرکت های دانش بنیان استفاده کند ابتدا مشکلات خود را حل کرد و بعد مشکل اشتغال را حل کرده و سپس مشکل شرکت دانش بنیان و ... که همه ی این ها در راستای اقتصاد مقاومتی می تواند طرحی نوین برای چرخه ی اقتصاد کشور باشد .

فراز صادقی مقدم